W środę 9 maja zapraszamy o godz. 18.45 na kolejny Krąg Biblijny, który poprowadzi ks. Sławomir Stasiak.
Modlitwa do Ducha Świętego
Przybądź Duchu Święty,
Spuść z niebiosów wzięty,
Światła Twego strumień.
Przyjdź Ojcze ubogich,
Dawco darów mnogich,
Przyjdź Światłość i sumień.
O najmilszy z Gości,
słodka serc radości,
Słodkie orzeźwienie.
W pracy Tyś ochłodą
W skwarze żywą wodą,
w płaczu utulenie.
Światłości najświętsza,
Serc wierzących wnętrza.
Podaj Twej potędze!
Bez Twojego tchnienia,
Cóż jest wśród stworzenia?
Jeno cierń i nędza.
Obmyj, co nie święte,
Oschłym wlej zachętę,
Ulecz serca ranę!
Nagnij, co jest harde,
Rozgrzej serca twarde,
Prowadź zabłąkane.
Daj Twoim wierzącym,
w Tobie ufającym,
Siedmiorakie dary.
Daj zasługę męstwa,
Daj wieniec zwycięstwa.
Daj szczęście bez miary.
Amen.Alleluja.
Czytanie (Mk 16,15-20)
Z Ewangelii według Świętego Marka
Jezus, ukazawszy się Jedenastu, powiedział do nich:
«Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu! Kto uwierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony; a kto nie uwierzy, będzie potępiony. Te zaś znaki towarzyszyć będą tym, którzy uwierzą: w imię moje złe duchy będą wyrzucać, nowymi językami mówić będą; węże brać będą do rąk, i jeśliby co zatrutego wypili, nie będzie im szkodzić. Na chorych ręce kłaść będą, a ci odzyskają zdrowie».
Po rozmowie z nimi Pan Jezus został wzięty do nieba i zasiadł po prawicy Boga. Oni zaś poszli i głosili Ewangelię wszędzie, a Pan współdziałał z nimi i potwierdzał naukę znakami, które jej towarzyszyły.
Oto słowo Pańskie.
Wyjaśnienie
Wielu krytyków uważa, że fragment Mk 16,9-20 jest późniejszym dodatkiem do dzieła Marka. Od lat jest to problem nierozstrzygnięty. Niektórzy uważają, że kończyło się ono wzmianką o tym, że niewiasty po widzeniu anioła u grobu i zmartwychwstałego Jezusa oddaliły się stamtąd, zachowując milczenie o tym, co widziały. Inni sądzą, że kończyło się ono relacją o wniebowstąpieniu. Wielu egzegetów uważa jednak, że perykopa Mk 16,9-20 od początku wchodziła w skład Ewangelii Markowej, tyle, że na jakiś czas usuniętą ją ze względu na niezgodność z Mt 28,1. Zwolennicy późniejszego pochodzenia omawianej perykopy są jednak w większości. Ciągle też dyskusyjną pozostaje sprawa, czy to sam Marek dołączył 16,9-20, czy też uczynił to ktoś inny. Niezależnie od tej kontrowersji musimy pamiętać, że także ta perykopa została napisana pod natchnieniem Ducha Świętego przez kogoś, kto cieszył się powszechnym uznaniem i powagą w Kościele. Są to zatem wersety kanoniczne, czyli uznane za część Ewangelii Marka.
W całym omawianym fragmencie (Mk 16,15-20) można wyróżnić następujące elementy: 1) polecenie Jezusa skierowane do Apostołów, aby wszystkim ludziom głosili Dobra Nowinę o zbawieniu; 2) krótki opis wniebowstąpienia i 3) wypełnienie przez Apostołów nakazu głoszenia wszystkim Ewangelii przy wsparciu uwielbionego Pana.
Ostatnim życzeniem Jezusa było, aby Apostołowie głosili Ewangelię po całym świecie. W porównaniu z ewangelią Mateusza (por. Mt 28,16-20) odpowiedni fragment Markowy jest bardzo rozbudowany.
Ewangelista pisze o zbawieniu tych, którzy uwierzą i przyjmą chrzest oraz o potępieniu tych, którzy nie uwierzą i nie dadzą się ochrzcić. To stwierdzenie odzwierciedla żywe przekonanie pierwszych chrześcijan, że głoszenie Dobrej Nowiny winno doprowadzić do nawrócenia. Ta wypowiedź podkreśla ponadto, że wiara i towarzyszący jej chrzest włącza wierzących do wspólnoty zbawienia (por. Mt 28,19; Dz 2,38). Zaś odrzucenie wiary prowadzi do potępienia.
Następnie Ewangelista stwierdza, że wierzący uwiarygadniają się przez znaki, których będą dokonywać, np. przez wypędzanie złych duchów, mówienie językami, uzdrawianie chorych, odporność na truciznę.
Podczas ziemskiej misji Jezus dokonywał wielu znaków, aby uwiarygodnić swoje orędzie. Z zakończenia Ewangelii Marka wynika, że ta sama moc, która w czasie ziemskiego życia Jezusa sprawiła, że opętani byli uwalniani od duchów nieczystych, chorzy doznawali uzdrowienia, umarli powstawali z grobów, jest również obecna we wspólnocie uczniów. Wszystkie znaki razem wzięte ukazują zwycięską moc Zmartwychwstałego nad siłami grzechu i śmierci. W pierwotnym Kościele ujawniały się charyzmatyczne dary. Czyniący znaki i cuda wskazywali na panowanie Chrystusa, które głosi Ewangelia. Wiara Kościoła, zasadzająca się na wszechmocnym słowie Pana, była zdolna rozkazywać złym duchom. Autor Dziejów Apostolskich przypomina, że Apostołowie dokonywali wielu cudów, aby uwiarygodnić swoje nauczanie (por. Dz 8,4-7; 9,32-43). Ewangelista, wspominając o tych znakach, głosi orędzie zbawienia.
Ewangelia prowadzi do wiary i umacnia ją w nas. Wcześniejsza część skłania do wyznania wiary, że Jezus jest Synem Bożym, który stał się człowiekiem i który cierpiał, umarł, został pogrzebany, ale trzeciego dnia zmartwychwstał. Obecnie dodajemy: wstąpił do nieba i siedzi po prawicy Ojca.
Wzmianka o wniebowstąpieniu jest bardzo lakoniczna. Zatrzymajmy się jednak nad nią dłużej. Chodzi w niej przede wszystkim o wyjaśnienie, czym jest wniebowstąpienie Chrystusa. Popatrzmy na nie w znacznie szerszym kontekście, tym bardziej, że w liturgii uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego przytacza się opisy tego wydarzenia z Dziejów Apostolskich (por. Dz 1,1-11) oraz z Listu do Efezjan (por. Ef 1,17-23). Prawda o wniebowstąpieniu jest teologiczną refleksją o centralnym miejscu, jakie posiada Chrystus w odkupionych wszechświecie w następstwie interwencji Ojca.
Autorzy Nowego Testamentu piszą raczej o wywyższeniu Jezusa. W Liście do Filipian Paweł stwierdza: Bóg Go nad wszystko wywyższył (Flp 2,9). Wniebowstąpienie jest wejściem Chrystusa do chwały uwielbienia, osiągnięciem pełni władzy. W Liście do Efezjan mamy starożytne wyznanie wiary, a w nim stwierdzenie: Wskrzesił Go z martwych i posadził po swojej prawicy na wyżynach niebieskich (Ef 1,20). Jest rzeczą charakterystyczną, że autor listu pisze o tym, że Jezus zajął miejsce po prawicy Ojca. Jeżeli uważnie prześledzimy ewangeliczne opisy objawień Jezusa zmartwychwstałego, znajdziemy w nich podobne sformułowania. Według Ewangelii Mateusza uczniowie zobaczyli Go w Galilei, a On im wtedy powiedział: Dana Mi jest wszelka władza na niebie i na ziemi (Mt 28,18). Jest to niewątpliwie nawiązanie do Księgi Daniela, w której mowa jest o tajemniczej postaci jakby Syna Człowieczego: Powierzono Mu panowanie, chwałę i władzę królewską, a służyły Mu wszystkie narody, ludy i języki. Ponowienie Jego jest wiecznym panowaniem, które nie przeminie, a Jego królestwo nie ulegnie zagładzie (Dn 7,14). Jezus daje do zrozumienia, że w Nim wypełniła się ta właśnie starotestamentowa zapowiedź. Warto zwrócić uwagę na użyte tu słownictwo. Syn Człowieczy otrzyma panowanie, chwałę i władzę. O tym właśnie mówił Jezus do uczniów w Galilei po zmartwychwstaniu. Chodzi o Jego uwielbienie i chwałę oraz o udzielenie Mu pełni władzy. Ta sama treść kryje się w Pawłowym sformułowaniu posadził Go po swojej prawicy na wyżynach niebieskich (por. Ef 2,6) oraz w zakończeniu Ewangelii Marka: zasiadł po prawicy Ojca (Mk 16,19).
Zastanówmy się teraz na tym, kiedy to się dokonało. Czy Jezus zasiadł po prawicy Ojca w czterdziestym dniu po zmartwychwstaniu? Prześledzimy ewangelie i Dzieje Apostolskie. Według Mateusza Jezus posiadł pełnię władzy wraz ze zmartwychwstaniem. Gdy czytamy uważnie Ewangelie Marka, dochodzimy do podobnego wniosku. Ewangelista napisał: Po rozmowie z nimi Pan Jezus został wzięty do nieba i zasiadł po prawicy Boga (Mk 16,19). Przy pomocy tego obrazu Marek wyjaśnia, że Jezus zmartwychwstając stał się w pełni Mesjaszem i Panem. Ojciec udzielił Mu pełnej władzy boskiej Sędziego i Zbawcy. Podobnie rzecz wygląda w Ewangelii Łukasza. Odnosi się wrażenie, że w dniu, w którym Pan ukazał się niewiastom, czyli w pierwszym dniu tygodnia (por. Łk 24,1), wyprowadził ich ku Betanii i podniósłszy ręce, błogosławił ich. A kiedy ich błogosławił, rozstał się z nimi i został uniesiony do nieba (Łk 24,50-51). Wszyscy ewangeliści wyraźnie więc sugerują, że w dniu zmartwychwstania Chrystus przeszedł na inny świat. Dlatego piszą, po objawieniach równym osobom wstąpił do nieba. Pewną trudność stwarza początek Dziejów Apostolskich. Zdaje się sugerować, że wniebowstąpienie nastąpiło w czterdziestym dniu. Czy jednak jest to pewne? Czytajmy uważnie tekst Dziejów Apostolskich. Autor pisze najpierw: Pierwszą Księgę napisałem, Teofilu, o wszystkim, co Jezus czynił i czego nauczał od początku aż do dnia, w którym dał polecenie Apostołom, których sobie wybrał przez Ducha Świętego, a potem został wzięty do nieba (Dz 1,1-2). Po tej wzmiance o wniebowstąpieniu Łukasz wspomina o ukazywaniu się Chrystusa uczniom przez czterdzieści dni. W czterdziestym dniu zjawił się po raz ostatni. Kończąc opis tego spotkania, Łukasz dodaje: Po tych słowach uniósł się w ich obecności w górę i obłok zabrał Go im sprzed oczu. Kiedy jeszcze wpatrywali się w Niego, jak wstępował do nieba, przystąpili do niego dwaj mężowie w białych szatach i rzekli: «Mężowie z Galilei, dlaczego stoicie i wpatrujecie się w niebo? Ten Jezus, wzięty od was do nieba, przyjdzie tak samo, jak widzicie Go wstępującego do nieba (Dz 1,9-11). To, co wydarzyło się w czterdziestym dniu, jest ostatnim i szczególnym objawieniem się Zmartwychwstałego. Skończył się uprzywilejowany okres.
Powróćmy jeszcze raz do Listu do Efezjan, którego autor łączy zmartwychwstanie z wywyższeniem: Wskrzesił Go z martwych i posadził po swojej prawicy na wyżynach niebieskich (Ef 1,20). Można powiedzieć, że są dwie strony tej samej rzeczywistości. Na pierwszą stronę składa się zmartwychwstanie albo, jak pisze Paweł, wskrzeszenie z martwych. Jezus Chrystus powrócił do stanu sprzed śmierci. Ma to samo ciało, które posiadał przed ukrzyżowaniem Go, chociaż nie było to już takie samo ciało. Nie podlegało prawom natury. Zjawiał się niespodziewanie, przechodził przez zamknięte drzwi itd. Druga strona składa się z tego, co autorzy nazywają zasiadaniem na prawicy Ojca, panowaniem, chwałą, władzą w niebie i na ziemi czy też wniebowstąpieniem. Wszystkie te określenia opisują tę samą rzeczywistość.
Na końcu ewangelista jeszcze raz przypomina, że Apostołowie zostali wysłani, aby głosić radosne orędzie o Mesjaszu ukrzyżowanym, który jednak powrócił do życia i otwarł wszystkim ludziom źródła zbawienia. Prawdopodobnie w ten sposób zaznacza, że opuścili Jerozolimę. Ostatnie zdanie kładzie nacisk na aktywną i skuteczną obecność Jezusa w dziele misyjnym. Ewangelia jest mocą zbawczą: dla tych, którzy o niej świadczą, i dla tych, którzy przyjmują ją w wierze (por. Rz 1,1-7).
Pogłębienie
- Jaką rolę pełniły cuda towarzyszące głoszeniu Dobrej Nowiny?
- Czy można oddzielić prawdę o zmartwychwstaniu Jezusa od prawdy o Jego wniebowstąpieniu?
- Jaka prawda wiary kryje się w sformułowaniu: został wzięty do nieba i zasiadł po prawicy Boga?
- Czy prawda dotycząca Chrystusa uwielbionego posiada dla mnie jakieś znaczenie?
- Czy mam świadomość, że jestem wezwany razem z uwielbionym Chrystusem do uczestnictwa z Nim w chwale?
- Jezus wstąpił do nieba w ludzkim ciele. Czy uświadamiam sobie, że Jego wniebowstąpienie jest równocześnie początkiem przemienienia świata materialnego?
- Co to znaczy, że w świetle chwały Jezusa uwidacznia się sens życia człowieka i historii ludzkości?
Myśli przewodnie
- Ewangelista podkreśla, że rzeczywistość życia wiecznego nie przynależy całkowicie do przyszłości. Zaczątkowo jest już w nas, gdy wierzymy, przyjmujemy słowo Boże i karmimy się Eucharystią
- „Jesteś Pośrednikiem między Bogiem a ludźmi […] Wstępując do nieba, nie porzucił nas w ludzkiej niedoli, lecz jako nasza Głowa wyprzedził nas do niebiańskiej ojczyzny, aby umocnić naszą nadzieję, że jako członki Mistycznego Ciała również tam wejdziemy (Prefacja na Wniebowstąpienie).
- Wniebowstąpienie Chrystusa określa ostateczne wejście człowieczeństwa Jezusa do niebieskiego panowania Boga, skąd kiedyś powróci, które jednak zakrywa Go przed wzrokiem ludzi.
Modlitwa „Ojcze nasz”
Wszechmogący Boże, wniebowstąpienie Twojego Syna jest wywyższeniem ludzkiej natury, † spraw, abyśmy pełni świętej radości składali Tobie dziękczynienie * i utwierdź naszą nadzieję, że my, członkowie Mistycznego Ciała Chrystusa, połączymy się z Nim w chwale. Który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków.
Amen.
Legnica, 4 maja 2018 r.
Ks. Sławomir Stasiak